Türkiye Barometresi Yeni Yıl Raporu kapsamında Ipsos Hane Tüketim Paneli’nden yıllık sonuçlara da yer verildi. Buna göre 2021 yılında Türkiye’de alışveriş pandeminin devam eden etkisi ile başladı, sokağa çıkma yasakları ile eve kapanmalar evde daha çok tüketim yapılmasına sebep oldu. Pandemi dönemi boyunca hem restoranların kapalı olması hem de hijyen kaygıları nedeniyle evde daha fazla zaman geçiren hanelerin gün içinde evde pişirdikleri yemek çeşitleri yaklaşık %40 arttı.
Alışverişçiler, evde yaşam ile artan tüketimden dolayı daha çok para harcamak zorunda kaldılar, çünkü tüm ürünlerdeki fiyat artışı enflasyonun üzerinde gerçekleşti.
Hane içi Hızlı Tüketim Ürünleri’nin harcaması son 7 senenin en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Sabit fiyatlarla da artış çok yüksek olarak kaydedildi.
2021 yılında hanelerin ev içi harcamaları son yılların oldukça üzerinde artış gösterdi. Haneler geçen seneye göre harcamalarını %37 arttırdı. Artışın detaylarına bakıldığında yüksek enflasyon etkisi dikkat çekiyor. Enflasyon hariç büyümede ise en etkili neden, sepet değerinin artması. Alışveriş dinamiklerinde detaylara indiğimiz zaman; sepet değerindeki artışın daha fazla ürün alımından kaynaklı olmadığını, yüksek fiyat artışlarından etkilendiği görülüyor. Bu da bize 2021 yılında aynı sepetlere daha fazla para ödediğimizi gösteriyor.
Aylık trend olarak bakıldığında, pandemi döneminde başlayan daha seyrek alışverişe gitme durumu yıl genelinde devam ediyor. Satın alınan ürün adedi ise harcama artışı kadar artmıyor.
Tüketiciler, karantina döneminde restoranda tükettikleri yemekleri evde pişirmeye alıştı ve dışarıdaki bir yemeğin maliyetinin evde yemek yapmanın 2-3 katı olabileceğini fark ettiler.
Tüm temel ihtiyaçları için çok yüksek fiyatlar ile karşı karşıya kalan tüketicilerin satın alma kararlarını daha mantıklı bir şekilde vermeye başladıkları görülüyor. Et yemekleri sofralarda daha çok yer bulurken, fiyat artışının daha fazla olduğu bakliyat yemeklerinde ise bunun tersi bir durum görüldü. Etin birim fiyatı baklagillere göre daha yüksek olsa da dışarıda yenecek yemeklerin yerini evde pişen et veya etli yemekler aldı.
Evde yaşam sürecinde alışveriş kanalı tercihleri fiziksel tarafta çok değişim göstermedi; son 2 senenin en çok büyüyen ve kendi içinde de şekillenerek gelişen kanalı online alışveriş dünyası oldu. Online alışverişçinin yıllardır gıda dışı ürünleri almayı deneyimlediği online kanal pandemi ile birlikte gıda, içecek, temizlik ve kişisel bakım ürünleri gibi temel tüketimde de yer edindi. Evde olmak, dışarı çıkamamak/çıkmamak, güvenli ve hızlı teslimat, online alışverişin alışkanlığa dönüşmesini destekledi.
E-Ticarette, süpermarket ürünleri özellikle pandemide sokağa çıkma yasaklarının olduğu 2021 başında daha çok artış gösterdi, bu artış yıl sonuna doğru da trendini koruyarak devam etti.