2015 yılı sonrasında gerileme eğiliminde olan TEPAV Perakende Güven Endeksi (TEPE), 2017 yılında en düşük seviyesine ulaşmış, Covid-19 salgını nedeniyle ilgili dönemlerde de düşük negatif değerlerini korumuştu. 2021 yılı genelinde değerlendirildiğinde TEPE, Covid-19 salgın sürecinin kontrolüne yönelik ülke genelinde alınan sosyal hareketliliği kısıtlayıcı önlemler neticesinde, ilk çeyrekte -17,1 puana, ikinci çeyrekte ise -18,9 puana kadar geriledi. Ancak aşılama çalışmalarının hız kazanması ve kademeli normalleşme sürecinin başlamasıyla üçüncü ve dördüncü çeyrekte kısmi bir toparlanma eğilimi göstererek, sırasıyla -14,1 ve -10,4 puan değerlerini aldı.
TEPE değerleri aylar itibarıyla incelendiğinde, endeks değerlerinin 2021 yılı Nisan, Haziran, Eylül, Ekim ve Kasım ayları dışında 2020 yılının aynı dönemlerine göre daha düşük olduğu görülüyor. TEPE’nin 2020 yılı ortalaması -16,0 puan iken, 2021 yılı ortalaması -15,1 puan olarak gerçekleşti. Bir önceki yıla kıyasla görülen iyileşmenin, 2020 yılında Covid-19 nedeniyle yaşanan sert düşüşler sonrası görülen kısmi toparlanma olduğu düşünülüyor. Ancak devam eden Covid-19 salgın süreci ve son çeyrekte finansal piyasalarda yaşanan hareketliliğin olası bir toparlanmayı sınırlandırdığı değerlendiriliyor.
2021 Yılında Perakendecinin Satış Beklentisi 2020 Yılına Göre Azaldı
Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklenti değerlerine 2021 ve 2020 yılları itibarıyla bakıldığında, beklentilerin 2021 yılı Şubat, Mart, Nisan ve Temmuz aylarında 2020’nin aynı dönemlerine göre daha yüksek değerler aldığı görülüyor. Diğer taraftan, önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinin 2020 yılı ortalaması 9,1 puan iken 2021 yılı ortalaması -14,6 puan değerini aldı. Çeyreklik dönemlerde incelendiğinde ise, 2021 yılının dördüncü çeyreğinde 2020 değerinin 25,2 puan altında olduğu görülüyor. Perakende sektörü için 2021 yılı, beklentilerin genel olarak 2020 yılına göre daha düşük seyrettiği bir yıl oldu.
2021 Yılında Perakendecilerin İş Hacimleri 2020 Yılına Göre Arttı
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumuna 2021 ve 2020 yılları itibarıyla bakıldığında, 2021 yılı değerleri Ocak, Şubat, Mart, Temmuz ve Ağustos aylarında 2020’den düşük değer almış ve 2020 yılı ortalaması -43,3 puan iken, 2021 yılı ortalaması -35,9 puan olarak gerçekleşmiş. Diğer bir ifadeyle 2021 yılının iş hacmine yönelik değerlendirmeler, 2020 yılından daha olumlu. Çeyreklik dönemler bazında geçen yıla göre işlerin durumu incelendiğinde, ilk çeyrekte 2021 yılı değeri 2020 yılı değerinin 3,1 puan altında.
Perakende Güveni En Çok “Tekstil, Hazır Giyim ve Ayakkabı” Sektöründe Azaldı
Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında, Aralık 2021’de, geçen yılın aynı dönemine göre “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri”, “motorlu taşıtlar” ve “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” sektörlerindeki değişim ortalamanın üzerinde gerçekleşirken, diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.) ve “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektörlerinin ortalamanın altında değer aldığı görülüyor.
Perakende Güveni En Çok Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Azaldı
Perakende güvenine bölgeler itibarıyla bakıldığında, Aralık 2021’de, geçen yılın aynı dönemine göre sadece Ortadoğu Anadolu bölgesinde artış gerçekleşirken, diğer bölgelerin tamamında azalma mevcut. En fazla azalış -25,7 puan ile Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yaşandı. İstanbul, Ege, Akdeniz, Batı Marmara ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri de perakende güvenindeki 10 puan üzerinde artışlarla dikkat çekiyor.
