World Economic Forum (Dünya Ekonomik Forumu) tarafından 2 senede bir hazırlanan “Future of Jobs” / “İşlerin-Mesleklerin Geleceği” adlı raporu, Ekim 2020’de yayınlandı. 15 endüstriyel sektör ve 26 gelişmiş ve gelişmekte olan ülke için derinlemesine analizler içeren rapor, pandemiye bağlı yaşanan aksaklıklar ve önümüzdeki 5 yıl içinde teknolojinin benimsenmesiyle ortaya çıkan işler ve mesleklerin görünümüne ışık tutmayı hedefliyor.

Ana başlıkları, “İşlerin Geleceğini Takip Etmek”, “Pandemik Ekonomide İşgücü Piyasasının Görünümü”, 2020-2025’te İşgücü Piyasası Gelişimi İçin Tahminler” ve “Kamu ve Özel Sektör İşgücü Piyasalarını Canlandırmanın Yolları” olan İşlerin Geleceği Raporu, teknolojik gelişimi ve bunun etkilerine odaklanıyor. Raporun temel bulguları şunları içeriyor:
· Teknolojinin benimsenmesinin hız kesmeden devam edeceği veya sabit hızla süreceği beklenmektedir. Bulut bilişimin benimsenmesi, büyük veri ve e-ticaret, yüksek öncelikler olmaya devam edecek.
· Covid-19’un getirdiği durgunluk ile birlikte değerlendirildiğinde otomasyon, çalışanlar için çifte bozulma-yıkılma riski yaratıyor. Buna ek olarak pandeminin neden olduğu mevcut sorunlar sebebiyle şirketler tarafından teknolojinin benimsenmesi sebebiyle görevler, meslekler ve beceriler dönüşüm geçirecek.
· Önümüzdeki 5 yıl içinde işlerde talep edilen beceriler değiştiği için beceri açığı yüksek olmaya devam edecek.
· Online (çevrimiçi) beyaz yakalı işgücünün büyük çoğunluğu için isin geleceği çoktan geldi.
· Eşitsizliğin; pandemik durgunluk ve teknolojinin ikili etkisi sebebiyle daha da kötüleşmesi muhtemeldir.
· Çevrimiçi öğrenme ve eğitim yükselişte ancak bu durum çalışanlarda ve işsizlerde farklı görünüyor.
· Yeni kısıtlanan işgücü piyasasında, çalışanlara yeniden beceri kazandırma ve becerilerini geliştirme fırsatı penceresi kısaldı. Görevlerinde kalmak isteyen çalışanlar için, önümüzdeki 5 yıl içinde gerekli temel becerilerin %40’ı değişecek ve tüm çalışanların %50’sinin yeniden beceri kazanması (reskilling) gerekecek.
· Şirketlerin daha iyi çevresel, sosyal ve yönetişim ölçütlerini benimsemeleri ve yatırım yapmaları gerekiyor.
· Kamu sektörü, risk altındaki veya işsiz kalmış̧ çalışanlar için yeniden beceri kazandırma ve vasıflandırma konusunda daha güçlü destek sağlamalıdır.

Analitik Düşünce ve Yenilik Baş Sırada
İşlerin Geleceği Raporu, 2025 yılına kadar en çok ihtiyaç duyulacak becerileri de ortaya koyuyor. Rapora göre bu beceriler şöyle:

  • Analitik düşünce ve yenilik
  • Aktif öğrenme ve öğrenme stratejileri
  • Karmaşık problem çözme
  • Eleştirel düşünme ve analiz
  • Yaratıcılık, özgünlük ve girişim
  • Liderlik ve sosyal etki
  • Teknoloji kullanımı, izleme ve kontrol
  • Teknoloji tasarımı ve programlama
  • Yılmazlık, stres toleransı ve esneklik
  • Akıl yürütme, problem çözme ve fikir oluşturma
  • Duygusal zekâ
  • Sorun giderme ve kullanıcı deneyimi
  • Servis oryantasyonu
  • Sistem analizi ve değerlendirmesi
  • İkna ve müzakere

Talebi Artacak Meslekler
İşlerin Geleceği Raporu, önümüzdeki dönemde sektörler arasında talebi artan ilk 20 işi de sıralıyor.

  • Veri Analistleri ve Veri Bilimciler
  • Yapay Zekâ ve Makine Öğrenimi Uzmanı
  • Büyük Veri Uzmanı
  • Dijital Pazarlama ve Strateji Uzmanı
  • Proses Otomasyon Uzmanı
  • İş Geliştirme Uzmanı
  • Dijital Dönüşüm Uzmanı
  • Bilgi Güvenliği Analisti
  • Yazılım ve Uygulama Geliştiricileri
  • Nesnelerin İnterneti (Iot) Uzmanı
  • Proje Yöneticisi
  • İşletme Hizmetleri ve Yönetim Yöneticileri
  • Veritabanı ve Ağ Uzmanları
  • Robotik Mühendisi
  • Stratejik Danışman
  • Yönetim ve Organizasyon Analistleri
  • Fintech Mühendisi
  • Mekanik ve Makine Tamircileri
  • Organizasyonel Gelişim Uzmanları
  • Risk Yönetimi Uzmanı

Bu metni hazırlarken Dr. Sertaç Doğanay’ın çeviri ve özetinden faydalandık. Kendisine ve ekip arkadaşlarına gönülden teşekkür ederiz. Doğanay’ın kişisel yorumlarını da içeren dokümana buraya tık’layarak ulaşabilirsiniz.
https://www.linkedin.com/in/sertacdoganay/