Koronavirüs Salgını ve Toplum Araştırması ile Ipsos, Türkiye’de koronavirüs vakasının ilk kez tespit edilmesini takiben vatandaşların bu konuya ilişkin farkındalık düzeylerini, endişelerini, değişen davranışlarını ortaya koymaya devam ediyor.
Ipsos’un gerçekleştirdiği Koronavirüs Salgını ve Toplum Araştırması’na göre normalleşme sürecinin gidişatı kötü bulunuyor. Artan vaka sayıları ile beraber vatandaşlar sürece dair daha olumsuz değerlendirmede bulunmaya başladı. Yaklaşık her 4 vatandaştan 3’ü gidişatın kötü veya çok kötü olduğunu düşünüyor. Haziran başında toplumun yarısından fazlası normalleşme süreci nedeniyle salgında ikinci bir dalga yaşanacağını düşünüyordu. Bu yönde düşünenlerin oranının haftalar geçtikçe daha da artış gösterdiği verilerle tespit ediliyor. Geçtiğimiz hafta Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise bu artışı ilk dalganın ikinci piki olarak tanımladı. İkinci dalga veya ilk dalganın pikinin aslında yaşanmaya başlandığı söylenebilir.
Altmış Beş Yaş ve Üstü Vatandaşlara Yönelik Kısıtlamalar Toplumda Kabul Görüyor
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca bayram, nişan, düğün gibi kutlamalar, asker uğurlamaları ve taziyeler esnasında gerekli bireysel tedbirlere yeteri kadar uyulmadığına dair bir açıklama yaptı. Bu kapsamda özellikle 65 yaş ve üstü vatandaşları korumak amacıyla il bazında Valilikler tarafından çeşitli sınırlandırmalar getirildi. Bu tür uygulamalar toplumun büyük kesimi (%88) tarafından desteklendiği görülüyor.
Maske Kullanmayanlara Yönelik Para Cezası Yeteri Kadar Uygulanmıyor
Ipsos’un gerçekleştirdiği bu araştırmada sıkça dile getirildiği üzere vatandaşlar, diğer vatandaşların yeteri kadar önlem almadığını düşünüyor. Bununla birlikte bu kişilere yönelik kamusal yaptırımların da yeteri kadar uygulanmadığı görüşü hâkim. İçişleri Bakanlığı’nın genelgesiyle 22 Haziran’da başlayan uygulamaya göre maske takma zorunluluğuna uymayan vatandaşlara 900 TL para cezası kesilmesi gerekiyor. Ancak bu kararın yeteri kadar uygulanmadığını düşünenlerin oranı (%59) uygulandığını düşünenlerden (%32) daha yüksek. Bireylere son 1 haftada yaptıkları faaliyetleri ve bu faaliyetleri yaparken ne kadar süre maske taktıkları soruldu. Geçtiğimiz hafta markete veya pazara gidenlerin çoğunluğu (%87) tüm süre boyunca maske kullandığını ifade ediyor.
Maskeyi sadece bir süre, çok az bir süre veya hiç kullandığını beyan edenlerin oranı ise %8-10 aralığında… Bu oran her ne kadar küçük gözükse de nüfusu düşündüğümüzde virüsün yayılması için yeteri kadar elverişli bir ortam oluştuğunu söylemek mümkün.
“Tedbirleri Uygulama Seviyemiz Yeterli Değil”
Ipsos’un Türkiye CEO’su Sidar Gedik, araştırmada elde edilen verilerle ilgili yaptığı değerlendirmede “Tedbirler sorulduğunda büyük ağırlıkta bir kesim tedbir aldığını söylemeye devam ederken, yine aynı grup toplumun genelinin bu anlamdaki performansından memnun olmadığını da söylüyor. Ayrıca maske takmayanlara yeterince yaptırım uygulanmadığı düşüncesi de hâkim. Tüm bu tablo içinde vaka sayıları da her gün artıyor. Yakın veya uzak çevresinde Koronavirüs teşhisi konan insanlar olduğunu belirtenlerin oranı da doğal olarak artmaya devam ediyor. 65 yaş üstüne kısıtlamaların yeniden uygulanması fikrine destek de yüksek. Vatandaşlar olarak hiç tedbir almıyor değiliz, ancak tedbirleri uygulama seviyemiz yeterli değil, kendimiz gibi yetersiz tedbir alanları da eleştiriyoruz. Öte yandan tedbirlerin uygulanmasına yönelik denetim ve yaptırımlar da yetersiz bulunuyor. Toplumun %72’si normalleşme sürecinin kötü ilerlediğini düşünüyor. Normalleşemedik. Haziran başından itibaren kısıtlamalar gevşetildi, normal hayata dönmeye çalıştık, ancak Eylül ayına geldiğimizde genel kanı, başarılı bir şekilde normalleşemediğimiz şeklinde” dedi.