Kuşaklar arası algı ve iletişim farklılıklarının gündemden düşmediği, dijital dönüşümün hemen her alana yayıldığı iş dünyasında, çalışanların beceri kaygısı da artıyor. Linkedin’in yayımladığı “ABD’de Yükselen İşler Raporu”na göre yapay zekâ mühendisliği, en popüler meslek; yönetim, en çok beklenen beceri ve adaptasyonsa en çok aranan yetenek.
Teknoloji, yöneticilerden ve çalışanlardan beklenen yetenekleri farklı bir boyuta taşıyor ve yeni mesleklerin ortaya çıkmasını sağlıyor. Bunun sonucu olarak işini kaybetme kaygısı yaşayanların oranı da artıyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun 2018 yılında mesleklerin ve becerilerin geleceği hakkında yayımladığı raporda, otomasyon sürecinde beceri profillerinin dönüşüme uğrayacağı belirtiliyor. Buna göre 2020 yılında otomasyon nedeniyle yaklaşık 5 işin ortadan kalkacağı tahmin ediliyor. 2020 yılı itibarıyla Türkiye’de becerilerin bugün ihtiyaç duyulan becerilerden %41 oranında farklılaşması öngörülüyor.
CEO’larla İlgili Çarpıcı Sonuçlar
Great Place to Work Genel Müdürü Eyüp Toprak, bu yıl 15.’si düzenlenen Türkiye Çağrı Merkezi Günleri etkinliğinde yaptığı konuşmada, beceri kaygısı, çalışanlar ve CEO’larla ilgili yaptıkları araştırmanın çarpıcı sonuçlar ortaya koyduğunu söyledi. Çalışanların yüzde 59’unun yüksek maaşlı bir iş için gerekli beceri ve eğitime sahip olmakla ilgili kaygı duyduğunun ortaya konduğu araştırmayı değerlendiren Toprak, “UNESCO rakamlarına göre 2000 yılında dünyadaki uluslararası öğrenci sayısı 2 milyonken, 2013’te rakam 4,1 milyona yükseldi. 2016’da 5 milyon seviyelerini gören öğrenci sayısının 2020’de 8 milyona çıkması bekleniyor. PwC analizlerine göre, 2023 yılı için Türkiye’de yaklaşık 34 milyon toplam istihdamın yaklaşık 3,5 milyonunun STEM istihdamı yani fen, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında olacağı öngörülüyor. Bu rakamlar da bize, iş dünyasında yaşanması muhtemel dönüşümü gözler önüne seriyor. Bizim yaptığımız araştırmanın diğer bir verisi de çalışanların yüzde 55’inin, otomasyon veya diğer yenilikler nedeniyle bireye ihtiyaç kalmayacağı yönünde kaygılandıklarını gösteriyor” dedi.
İş Hayatının İhtiyaçları Değişiyor
Toprak, iş hayatında ihtiyaç duyulan becerilerin farklılaştığını, bunun da meslekleri dönüştürmeye başladığını ifade ederek, özellikle gençlerin bunun farkına vararak geleceklerini planlarken bu gelişmeleri göz önünde bulundurması gerektiğinin altını çizdi. Linkedin’in yayımladığı “ABD’de Yükselen İşler Raporu”ndan çıkan sonuçların da bu dönüşümün göstergesi olduğunu ifade eden Toprak, “Raporda yapay zekâ mühendisi, veri bilimcisi, büyük veri geliştirici gibi mesleklerin oranının artacağı belirtiliyor. Mesleklerdeki bu dönüşüme paralel olarak da en çok aranan beceri ve yetenekler sıralamasının değişeceği kaydediliyor. Buna göre yönetim ve satış, en çok aranan beceri olarak ön plana çıkarken, adaptasyon en çok beklenen yetenekler arasında yer alıyor” bilgisini verdi.
Çeviklik ve Değişim Öncelik Kazanıyor
Great Place to Work olarak her yıl yüzlerce şirket üzerinde yaptıkları analizler ve raporlamalar sonucunda 2022 yılına dair beklentileri de ölçümlediklerini kaydeden Toprak, çıkan sonuçların oldukça çarpıcı olduğunu söyledi. Toprak, bu öncelikler arasında 10,5’lik oranla “şirketin çevikliği ve değişime karşı uyumluluğu”nun ilk sırada yer aldığını vurgulayarak, şunları söyledi: “Önümüzdeki 3 yıl için şirketlerin önceliklerini değerlendirdiğimiz bu çalışma, 8,7 oranıyla ‘beceri yönetimi’nin ikinci, 8,4 oranıyla ise ‘çalışan bağlılığı’nın üçüncü sırada yer aldığını ortaya koydu. Araştırma sonuçlarında 3,2 ile en düşük orana sahip öncelik ise ‘düşük performansla ilgilenmek’ oldu. Bu da bize çevik ve değişime uyumluluk gösterebilen şirketlerin, düşük performansla ilgili kaygı düzeyinin düşeceği gerçeğini gösteriyor.”